AMEA Naxçıvan Bölməsinin 2020-ci ildəki elmi və elmi-təşkilati fəaliyyəti ilə bağlı hesabat yığıncağı keçirilib.

   Tədbiri giriş sözü ilə açan bölmənin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev əvvəlcə ölkəmizin həm cəbhədə, həm də siyasi arenada qazandığı parlaq qələbə münasibətilə iştirakçılara səmimi təbriklərini çatdırıb və Vətən müharibəsində qəhrəmancasına həlak olmuş şəhidlərimizin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

   Sonra bölmədə il ərzində yerinə yetirilən elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri haqqında danışan akademik bildirib ki, cari ilin tədqiqat dövründə bölmə əməkdaşlarının 18 monoqrafiyası, 19 kitabı, 1 metodik vəsaiti, 462 elmi məqaləsi, 207 konfrans materialı, 12 tezisi ümumilikdə 719 elmi əsəri çap olunmuş, bir xəritə və bir buklet tərtib edilmişdir. Əsərlərdən 174-üxaricdə nəşr olunmuşdur. 57 elmi mə­qa­lənin impakt faktorlu jur­nallarda çapdan çıxdığını deyən alim elmi əsərlərin keyfiyyət göstəricilərinin daha da yüksəldiyini tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.

   İl ərzində həyata keçirilmiş xüsusi əhəmiyyətli işlərdən bəhs edən İsmayıl Hacıyev qeyd edib ki, 17 dekabr 2018-ci il tarixdə AMEA-nın keçmiş prezidenti Naxçıvan Muxtar Res­­pub­­li­kası Ali Məclisinin Sədrinə YUNESKO səviyyəli “İlandağ” geoparkının yara­dıl­ma­sı və onun Qlobal Geoparklar Sisteminə və Ümumdünya İrsi Siyahısına salınmasına dair məktub ünvanlamışdır. Məktuba əsasən AMEA Naxçı­van Bölməsi və Naxçıvan Muxtar Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirli­yi­nə “İlandağ” geoparkının yaradılması ilə bağlı lazımi işlərin həyata keçirilməsi tapşırıl­mış­dır. Layihənin icrası ilə əlaqədar işçi qrupu yaradılmış, tədqiqat qrupunun gərgin əməyi nəticəsində geoparklara verilən tələblərə uy­ğun mate­riallar toplanmış, sistemləşdirilmiş, tədqiq olunaraq qruplaşdırılmışdır. Layihə çərçivə­sin­də Babək, Culfa və Ordubad rayonları ərazisin­də “İlan­dağ” geoparkının əra­zi­­sinin ümumi, geoloji, geomorfoloji, landşaft, ta­rix-memarlıq, arxeoloji, biomüxtəliflik və s. xəritələri hazırlanmışdır. Ərazidə yerləşən 34 tarix-mədəniyyət, 41 arxeolo­ji abidənin, 32 geositin ətraflı təsvirləri verilmiş, pasport qeydiyyat kartları hazırlanmışdır. Geopark ərazisinin kompleks qiy­mət­ləndirilməsi, nadir geoloji, geo­morfoloji, canlı təbiət, tarix-memarlıq və ar­xeoloji ob­­­yektlər barədə məlumatları cəm­ləşdirən kompüter məlumat bazası yaradılmış, toplanılmış materiallar əsasında “İlandağ geoparkı” kitabı nəşr olunmuşdur.

   Bölmənin “Elm və təhsil” şöbəsinin müdiri, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Orxan Bağırov Naxçıvan Bölməsinin 2020-ci ildəki fəaliyyəti barədə məruzə ilə çıxış edərək bildirib ki, il ərzində elmi-tədqiqat işlərinin təsdiq edilmiş planına uyğun olaraq 6 elmi isti­qamətdə 6 prоblemi əhatə edən 38 iş 97 mərhələdə ye­rinə yetirilib. AMEA Naxçıvan Bölməsindən seçilən 2 nəfər akademik və 6 nəfər müx­bir üz­vün il ər­zin­də 100 əsəri, o cümlədən 6 mono­qra­fiyası, 3 kitabı, 1 dərslik, 1 metodik vəsait, 65 elmi mə­qa­­ləsi, 24 kon­frans ma­terialı çap­dan çıxıb. Ərsəyə gətirilən əsərlər sırasında “Azərbaycanın dövlətçi­lik tarixində Naxçıvan”, “Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi və mədəni inkişa­fı”, “Əlincəçay mahalının epiqrafik abidələri”, “Naxçıvanın türk-islam mədəniy­yəti abidələri”,“Qədim Culfa”, “Professor Yusif Seyidovun elmi irsində yazıçı və dil mə­sə­lələ­ri (XX əsrədək)” və digər tədqiqat əsərləri mühüm elmi əhə­miyyətə malikdir.

   Bölmənin istehsalyönümlü fəaliyyətinə diqqət çəkən məruzəçi vurğulayıb ki, cari ildə Qabıllı və Duzdağdan gətirilmiş gil nümunə­lərinin tərkibləri müəyyən edilmiş, onlardan palçıq və toz şəklində yuyucu vasitə isteh­salı üçün hazırlıq işləri həyata keçirilmişdir. “Şorsu” pal­çığının quru və palçıq formasında istehsalı davam etdirilmiş, Biləv alüminium süxurundan müəyyən miqdarda kalium alüminium zəyi alınaraq qablaşdı­rılmışdır.

   O qeyd edib ki, bölmənin Biokimyəvi tədqi­qat­lar laboratoriyasında artıq gülab istehsalına başlanılıb. Bununla yanaşı gələcəkdə laboratoriyanın imkanlarından istifa­də etməklə nanə cövhəri, çaytikanı, kək­liko­tu, yovşan, razyanə, çöl nanəsi, üzərlik yağlarının istehsalı da planlaşdı­rılır.

   Bildirilib ki, bölmə əməkdaşları cari il ərzində Vikipe­di­ya açıq en­si­klo­pediyasında 20 yeni mə­qalə yerləşdirmiş, 5 yeni şablon yaratmış və 50-dən çox məqalə üzərində redaktə işləri aparmışdır.

   Hesabat dövründə AMEA Naxçıvan Bölməsinin 20-dən çox elm və təhsil mər­kəzi ilə səmərəli əmək­daş­lıq etdiyini diqqətə çatdıran O.Bağırov deyib ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Təhsil Nazirliyi ilə birgə həyata keçirilən “Sabahın tədqiqatçıları” layihəsi çərçivəsində 50 şagird bölmə alimləri tərəfindən hamiliyə götürülmüş, fərdi və kollektiv tədqiqatlara cəlb edilərək uğurlu nəticələr əldə edilmişdir. Bölmənin 6 əmək­daşının rəhbərliyi ilə 10 şagird müxtəlif layihələrdə iştirak etmiş və əldə etdikləri nailiy­yət­lərə görə diplom və medallar qazanmışlar.Naxçıvan Dövlət Uni­versitetinin hamiliyə verilmiş5 ixtisası üzrətəhsil alan tələbələrin iştirakı ilə bölmə­nin elmi-tətqiqat mü­əs­sisə­lə­rində təd­­bir­lər keçi­ril­mişdir.

   Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin Sərəncamına əsasənAMEA Nax­çıvan Bölməsinin elmi dərəcəsi olan əmək­daş­ları­n muxtar respubli­kanın ümum­təhsil məktəblərin­dəki nümunəvi dərslərin tədrisi həyata keçirilmişdir.Eyni zamanda bölmənin üç əməkdaşı şagirdlərə inte­raktiv dərs keçmişdir.

   BölməninElmi kitabxanası­nın kitab fonduna 1074 ədəd ki­tab daxil edilmiş, 310 adda kitab və 414ədəd avtorefe­rat elek­tron kata­loq­­laşdırıl­mış­dır. Elek­tron kartoteka­lara 1575 ədəd qəzet və jurnal məqa­lə­lə­rinin bib­lio­qrafik təsviri daxil edilmişdir, tarixi və əlamət­­dar günlər mü­nasi­bəti ilə 6, yeni kitablara dair 10 sərgi təş­kil olun­muşdur. 5 sərgi virtual rejim­də oxu­culara təqdim olunmuşdur.

   AMEA-nın müxbir üzvü Hacıfəxrəddin Səfərli AMEA-nın və Naxçıvan Bölməsinin Fəxri Fərmanları, müxbir üzv Əbülfəz Quliyev, fəlsəfə doktorları  Ələkbər Qasımov, Sahib Hacıyev və Akif Bayramov isə Bölmənin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunmuşdur. Həmçinin bölmənin bir neçə əməkdaşı beynəlxalq və respublika əhəmiyyətli müsabiqədə müxtəlif dərəcəli diplom və mükafatla təltif olunmuşdur.

   Daha sonra Bölmənin Rəyasət Heyətinin üzvləri, professor Hacıfəxrəddin Səfərli, akademik Tariyel Talıbov və professor Əbülfəz Quliyev çıxış edərək hesabatı qənaətbəxş qiymətləndirmiş və qəbul edilməsini təklif etmişlər. Sonda Naxçıvan Bölməsinin əməkdaşları – Bioresurslar İnstitutunun “Dənli, paxlalı və texniki bitkilər” laboratoriyasının rəhbəri, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Pərviz Fətullayev və İncəsənət, Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun “Təsviri və dekorativ-tətbiqi sənətlər” şöbəsinin müdiri Fizzə Quliyeva 2020-ci ildə elm sahəsindəki nailiyyətlərinə görə Bölmənin təsis etdiyi “İlin alimi” fəxri diplomu ilə təltif ediliblər.